FELÇ NEDİR?

Yazan: Levent İzaçan

Felç beyin ile kaslar arasındaki iletişim hattının kesilmesidir. Vücudun komuta merkezi olan beyin kaslara hareket et emrini gönderir ancak bu emir iletim hatlarındaki hasar yüzünden yerine ulaşmaz. Bu durum bir uzvun veya vücudun bir yarısının hareketsiz kalmasıyla sonuçlanır. Ancak bilinmesi gereken en önemli gerçek şudur ki beyin beton gibi donmuş bir yapı değildir. Plastik gibi şekil alabilen ve yeni yollar inşa edebilen canlı bir ağdır. Tıpta buna nöroplastisite denir ve iyileşmenin anahtarı buradadır.

FELÇ ÜÇ FARKLI NEDENDEN OLUŞUR

Felç ve sinir hasarı temelde üç farklı sebeple ortaya çıkar ve her birinin biyolojik hikayesi farklıdır.

Pıhtı Kaynaklı Tıkanıklık İskemik İnme (Felç vakalarının büyük çoğunluğu bu gruptadır.)
Beyni besleyen damarlardan biri kan pıhtısı veya plak birikimi yüzünden tıkanır. Kan gitmeyen bölgedeki beyin hücreleri oksijensiz ve besinsiz kalarak ölmeye başlar. O bölgenin yönettiği vücut fonksiyonları devre dışı kalır.

Beyin Kanaması Hemorajik İnme
Burada sorun tıkanıklık değil damarın yırtılmasıdır. Yüksek tansiyon veya darbe sonucu beyin damarı patlar ve kan beyin dokusunun içine sızar. Kanın yarattığı basınç hassas beyin hücrelerini ezer ve öldürür. Bu durum pıhtıya göre daha ani ve şiddetli gelişir.

Travmatik Sinir Hasarı
Bu durum genellikle kazalar sonucu omurilik veya çevresel sinirlerin fiziksel olarak kopması veya ezilmesidir. Kablonun fiziksel olarak kesilmesi gibidir. İyileşme süreci en zorlu olan gruptur çünkü sinir liflerinin yeniden uzaması ve bağlantı kurması zaman alır.

İYİLEŞMEYİ HIZLANDIRAN KRİTİK BİLEŞENLER VE PROFESYONEL DESTEK

Sıradan beslenme vücudu ayakta tutar ancak yıkılmış bir binayı hızla inşa etmek için tuğladan fazlası gerekir. Felç tedavisinde zaman en kıymetli hazinedir. Hasarlı sinir uçlarının birbirini bulması ve yeni ağların örülmesi normal şartlarda çok yavaştır. Bu süreci hızlandırmak ve nöronlar arası elektrik akımını güçlendirmek için vücudun üretemediği bazı özel yapı taşlarına ihtiyaç vardır.

Sinir kılıflarını onaran, nöronların ateşleme hızını artıran ve beyinde yeni otobanlar açılmasını sağlayan bu yoğunlaştırılmış bileşenler iyileşme sürecini yıllardan aylara indirebilir. Doğru kombinasyonlar ve hücresel onarım protokolleri ile desteklenmeyen bir tedavi süreci eksik kalır. Bu yüzden sadece gıda ile yetinmemeli sinir sistemini yeniden yapılandıracak doğru formüllere ulaşılmalıdır.

SİNİR SİSTEMİNİN DÜŞMANI OLAN GIDALAR

Hasarlı bir sinir sistemini onarmaya çalışırken vücuda nörotoksin yani sinir zehri etkisi yapan gıdalar almak inşaatı yıkar.

Rafine Şeker ve Tatlılar Şeker sinir hücreleri için bir numaralı düşmandır. Yüksek kan şekeri sinir kılıflarını tahrip eder ve beyindeki onarım sinyallerini bozar. Şekerli her türlü gıda iyileşme sürecini baltalar.

Trans Yağlar ve Kızartmalar Beynin büyük bir kısmı yağdan oluşur. Eğer vücuda margarin veya kızarmış yağ gibi kalitesiz yağlar girerse beyin hücrelerinin zarı sertleşir ve iletişim bozulur. İletişimi kopuk bir beyin vücudu yönetemez.

İşlenmiş Et ve Gıdalar Salam sosis gibi ürünlerdeki katkı maddeleri ve hazır gıdalardaki MSG gibi lezzet artırıcılar sinir hücrelerini aşırı uyararak öldüren eksitotoksinler içerir. Hasarlı beyni yormamak için bunlardan uzak durulmalıdır.

BEYNİ VE SİNİRLERİ ONARAN ŞİFALI GIDALAR

Sinir hücrelerini yeniden örmek ve yeni bağlantılar kurmak için doğru hammaddelere ihtiyaç vardır.

Kaliteli Yağlar Beynin kendini tamir etmesi için en önemli malzeme sağlıklı yağlardır. Soğuk sıkım zeytinyağı, doğal tereyağı, ceviz ve yağlı balıklar beyin hücrelerinin zarını esnekleştirir ve sinyal iletimini hızlandırır.

B Grubu Vitamin Kaynakları Sinir kılıflarının onarımı için B vitaminleri hayati önem taşır. Yumurta sarısı, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve sakatatlar sinir iletimini güçlendirir.

Güçlü Antioksidanlar Beyin hasarı sırasında ortamda çok fazla hücresel atık oluşur. Bu çöpleri temizlemek için mor meyveler, zerdeçal, zencefil ve yeşil çay gibi güçlü antioksidanlar tüketilmelidir. Özellikle zerdeçal beyindeki yangıyı alarak iyileşme ortamı yaratır.

Kemik Suyu ve Kolajen Sinir dokusunun ve bağların onarımı için kemik suyu en güçlü yapı taşıdır. Bağırsak ve beyin bağlantısını da güçlendirerek iyileşmeyi destekler.

NE YAPILMALI

Felç sonrası iyileşme sadece yatarak olmaz. Beyni yeni yollar yapmaya zorlamak gerekir.

Zihinsel Antrenman ve İmgeleme Beyin için bir hareketi yapmak ile o hareketi yaptığını hayal etmek arasında çok az fark vardır. Felçli bölgeyi hareket ettiremeseniz bile gözlerinizi kapatıp o uzvun hareket ettiğini detaylıca hayal etmek ölü bölgenin etrafındaki sağlam nöronları ateşler ve yeni yollar açar.

Sürekli Tekrar ve Hareket Bebekler yürümeyi binlerce kez düşerek öğrenir. Hasarlı beyin de hareketi tekrarla öğrenir. Yapılamasa bile o hareketi yapmaya çalışmak beyne burayı onar emri verir. Fizik tedavi hareketleri bıkmadan usanmadan tekrarlanmalıdır.

Kaliteli Uyku Beyin kendini sadece derin uykuda temizler. Glimfatik sistem denilen beynin temizlik mekanizması gece çalışır ve hasarlı hücre artıklarını süpürür. İyileşme uykuda gerçekleşir.

NE YAPILMAMALI

En büyük hata hareketsizliği kabullenmektir.

Ümitsizliğe Kapılmak Ben artık düzelmem demek beyne kepenkleri kapat emri verir. Beyin sahibinin inancına göre çalışır. İyileşmeye inanmayan bir beyin yeni nöron bağlantısı kurmaz.

Hareketsiz Kalmak Felçli bölgeyi hiç kullanmamak kas erimesine ve eklem donmasına yol açar. Pasif egzersizlerle bile olsa o bölge sürekli hareket ettirilmelidir.

Stres ve Öfke Neden benim başıma geldi diyerek sürekli öfke ve stres üretmek vücuttaki kortizolü artırır. Kortizol beyin hücrelerini öldüren bir hormondur. İyileşmek için sakinlik ve kabulleniş şarttır.

 

Sorumluluk Reddi Beyanı

Bu metinde sunulan bilgiler, mevcut araştırmalara ve genel kaynaklara dayanarak eğitim ve bilgilendirme amacıyla derlenmiştir. Bu içerik, herhangi bir hastalığı teşhis etmek, tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek amacı taşımamaktadır.

Tıbbi bilgiler sürekli güncellenmekte olup, buradaki bilgilerin kesinliği, tamlığı veya güncelliği garanti edilmemektedir. Her bireyin sağlık durumu ve biyolojik yapısı farklıdır; bu nedenle bir kişi için faydalı olan bir yöntem, bir başkası için uygun olmayabilir. Özellikle reçeteli ilaç kullananlar, hamileler veya kronik rahatsızlığı olanlar, herhangi bir takviye, diyet veya alternatif yöntem denemeden önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır.

Yazar ve yayıncı, bu materyalin kullanımından kaynaklanabilecek herhangi bir yükümlülük, kayıp veya riski açıkça reddeder.